Otpisani Serija 1974

Prvo
prikazano na
RTB 1
Premijerno
prikazivanje

22. decembar 1974. — 16. mart 1975.

Televizijska serija „Otpisani“ bazirana je na istoimenoj knjizi i zasniva se na spoju izmišljenih i istinitih dogadaja iz vremena ilegalnog otpora okupatoru, tokom okupacije Beograda za vreme Drugog svetskog rata, od 1941. do 1945. godine. Iako dosta izmenjeni, mnogi delovi serije su nastali prema stvarnim dogadajima, kao što su - spasavanje Aleksandra Rankovica iz zatvorske bolnice u Vidinskoj ulici, jula 1941; paljenje garaže u Grobljanskoj ulici, avgusta 1941; ubistvo agenata Ðorda Kosmajca i Obrada Zalada u ulici Cara Uroša, marta 1942; rad ilegalne štamparije u Beogradu, koja je funkcionisala na dve lokacije 1941-1944. i dr. Za razliku od prvog dela, nastavak serije, pod nazivom „Povratak otpisanih“ se ne temelji ni na kakvim stvarnim dogadajima (izuzev prikazanih borbi za oslobodenje Beograda, oktobra 1944. i epizode „Most“ u kojoj je prikazan lik ucitelja Miladina Zarica, koji je samoinicijativno onemogucio rušenje tada jedinog mosta na Savi), vec je cist plod mašte autora.

Serija, kao i film, je bila veoma gledana i dostigla je kultni status u citavoj Jugoslaviji, a popularna je i danas pa se prilikom svake reprize prikazuje u udarnom terminu i samim tim je najgledaniji program. Jedan od razloga popularnosti je i taj jer za razliku od filmova i serija, snimanih u to vreme, nije prikazivala rat iz vizure komunisticke partije nego iz ugla obicnog sveta. Isto tako, likovi iz serije su veoma odudarali od stereotipa komunistickih ilegalaca. Radilo se o obicnim ljudima sa društvene margine, ulicnim herojima, švercerima, studentima - sa svim svojim ljudskim vrlinama i manama. Sam komunizam se u seriji veoma retko spominje i serija je orijentisana na prikazivanje coveka u borbi protiv okupatora i gotovo je lišena bilo kakve politicke obojenosti i stoga je glavni motiv serije „vecna borba dobra i zla“.

Pored glavnih junaka Prleta i Tihog, kao glavnih protagonista, kod publike se izdvojio i lik negativnog-junaka, majora Krigera, u izuzetnom tumacenju glumca Steve Žigona, koji je tom ulogom postao jedna od glumackih ikona jugoslovenske kinematografije i postavio stereotip svih likova nemackih okupatorskih vojnika. Takode, kultni status i popularnost doživela je i glavna muzicka tema serije, kompozitora Milivoja Mice Markovica, koja je popularna od TV džinglova, muzike na utakmicama i svadbama, veseljima do zvonjave mobilnih telefona.